Dementie komt niet alleen bij ouderen voor. Jaarlijks krijgen honderdduizenden mensen onder de 65 ook deze verschrikkelijke diagnose. Een groot onderzoek geeft nu nieuwe inzichten in de mogelijke oorzaken. Daaruit kwamen vijftien leefstijlfactoren rollen die samenhangen met jongdementie.
“Dit is de grootste en meest gedetailleerde studie op dit gebied ooit”, reageert epidemioloog David Llewellyn van de Universiteit van Exeter. “Voor het eerst laat het zien dat we mogelijk iets kunnen doen om het risico te verkleinen door meerdere factoren aan te pakken.”
Het onderzoek analyseerde gegevens van ruim 350.000 Britten onder de 65. Een lager inkomen, weinig sociale contacten, gehoorproblemen, een beroerte, diabetes, hartziekten en depressie kwamen naar voren als risicofactoren.
Ook een tekort aan vitamine D en een hoog niveau van C-reactief proteïne, een stof die de lever aanmaakt bij ontstekingen, verhoogden de kans op dementie op jonge leeftijd. Daarnaast bleek een specifieke genetische variant, bekend van de ziekte van Alzheimer, ook hier een rol te spelen.
Alcohol
De link met alcoholgebruik was niet eenduidig. Overmatig drinken vergrootte het risico, maar gematigde tot stevige drinkers hadden juist een lagere kans. Mogelijk komt dat doordat deze groep over het algemeen gezonder is. Mensen die helemaal geen alcohol drinken, doen dat vaak om medische redenen. Een hoger opleidingsniveau en meer kracht in je handen – een maat voor fysieke fitheid – hingen samen met een lager risico.
“Uit studies naar dementie op latere leeftijd weten we al dat er verschillende risicofactoren zijn die we kunnen beïnvloeden”, zei neuro-epidemioloog Sebastian Köhler van de Universiteit Maastricht. “Naast lichamelijke factoren speelt ook mentale gezondheid een belangrijke rol. Chronische stress, eenzaamheid en depressie vermijden, kan helpen.”
Hoewel dit onderzoek geen directe oorzaak-gevolgrelatie aantoont, draagt het bij aan een beter begrip van jongdementie. Hoe meer we weten, hoe beter behandelingen en preventieve strategieën ontwikkeld kunnen worden.
En het goede nieuws: veel van de gevonden risicofactoren zijn te beïnvloeden. Dat biedt hoop voor mensen die manieren zoeken om dementie te voorkomen, in plaats van alleen de gevolgen te beperken.
Gezond leven
Gezonder leven zou de kans op jong dementie kunnen verkleinen. “Deze vorm van dementie heeft een enorme impact, omdat het vaak mensen treft die nog werken, kinderen hebben en volop in het leven staan”, reageert neurowetenschapper Stevie Hendriks van de Universiteit Maastricht. “Mensen denken vaak dat genetica de belangrijkste oorzaak is, maar bij veel patiënten weten we dat helemaal niet zeker. Daarom wilden we ook andere risicofactoren onderzoeken.”
Bron: Science Alert
