“Achter het gordijn zit een schimmelplek”, schrijft de bezorgde AD-lezer M. Bosboom. “Wat kan ik eraan doen en hoe zorg ik ervoor dat het wegblijft?” Schimmelexpert Sjack van den Bergh van het Bureau voor Bouwpathologie schiet te hulp en legt uit hoe je achter de oorzaak komt. “Bouwtechnisch kan er een probleem zijn, maar ook het gedrag van mensen is hierin zeer bepalend.”
Even poetsen is niet genoeg
Van den Bergh windt er geen doekjes om: “Met gewoon even schoonmaken, ben je er niet.” Al die handige schimmelverwijderaars van de Action helpen je misschien tijdelijk, maar dat is puur symptoombestrijding. “Veel belangrijker is het om op zoek te gaan naar de oorzaak op te sporen”, benadrukt hij.
En dat is makkelijker gezegd dan gedaan. “Iedere woning is anders en ook het gedrag van mensen is anders. Bovendien kan schimmel in alle woningen voorkomen. Ook in nieuwbouwwoningen, maar we zien het vooral veel bij huizen uit de jaren 60, 70 en 80. Dat heeft met de bouwwijze te maken.”
De drie boosdoeners
De grote boosdoeners kunnen worden ingedeeld in drie categorieën: bouwtechnische oorzaken, installatiefouten en het gedrag van de bewoners.
Een veelvoorkomende boosdoener is de zogeheten ‘koudebrug’, legt Van den Bergh uit. Denk aan flats met balkons of galerijen waarvan de balkonplaten doorlopen naar binnen. “De kou van buiten straalt hierdoor verder naar binnen. Op zo’n plek voelt de muur vaak kouder aan en krijg je gemakkelijk condensvorming, waardoor je schimmel kunt krijgen. Vroeger hadden veel woningen enkelglas. Door de kou kreeg je daar snel condens op. Bij een raam kun je dat goed zien en gemakkelijk schoonmaken, maar in feite gebeurt bij een koudebrug in de muur hetzelfde.”
Koudebrug
Enkelglas zorgde vroeger ook voor condens, maar dat kon je tenminste nog zien en schoonmaken. Bij een koudebrug in de muur gebeurt eigenlijk hetzelfde, alleen is het minder zichtbaar.
Zo’n koudebrug aanpakken is vaak een flinke klus. Enkelglas vervangen is nog te doen, maar een koudebrug vergt meer werk. “Die plek moet geïsoleerd worden, en soms betekent dat dat je de hele muur onder handen moet nemen’’, waarschuwt de schimmelfluisteraar.
Slim stoken
Schimmel voorkomen, draait ook om slim stoken en ventileren, zegt Van den Bergh. “Je verwarmingsinstallatie moet daarvoor goed staan afgesteld. Heb je bijvoorbeeld vloerverwarming, dan moet je deze zo afstellen dat deze op temperatuur blijft en niet ’s avonds als je naar bed gaat flink afkoelt.”
Het gedrag van de bewoners speelt misschien wel de grootste rol bij schimmelvorming. “Sinds de energiecrisis stoken mensen minder”, weet Van den Bergh. “Begrijpelijk, want het is ontzettend duur om je huis te verwarmen. Maar de keerzijde is wel dat je sneller schimmelvorming krijgt als het koud blijft in je huis. Een huis heeft een prettig binnenklimaat nodig.”
Ventileren
En als je dan ook nog slecht ventileert, is het helemaal vragen om problemen. Vocht blijft hangen en hoe hoger de luchtvochtigheid, hoe meer de smerige schimmels kunnen floreren. Een huis moet 24 uur per dag kunnen ventileren; via roosters, of desnoods met een klepraampje.
Waar zit de schimmel in jouw huis?
Wat precies de oorzaak is van de schimmelplek van lezer Bosboom? Daar kan Van den Bergh zo niet over oordelen. “Daar heb ik meer informatie voor nodig, maar vaak zie je wel dat achter een gordijn minder luchtcirculatie is. Daar kan dan sneller condens ontstaan als net op die plek de gevel wat kouder is. Wellicht kan het gordijn op die plek wat vaker open.”
Hoe pak je schimmel aan?
Last van schimmel? Volgens de expert kun je het beste eerst zelf op onderzoek uitgaan. “Ga na of je je woning warm genoeg stookt, of je voldoende ventileert en of je mogelijk een koudebrug hebt. Kom je er dan nog niet uit, dan kun je hier een expert naar laten kijken.”
